Lê Quế tại cơ sở sản xuất tinh dầu.

Ngôi nhà của ông chủ cơ sở tinh dầu Lê Quế nằm giữa một khu vườn rộng gần 2.000 m2, xanh um bởi cỏ cây hoa lá ở vùng đồng đất Chương Mỹ, Hà Nội. Đây là nơi giới chuyên môn cũng như các bạn trẻ lui tới học hỏi, chia sẻ, trao đổi về sở thích, công việc khởi nghiệp… không chỉ trên lãnh địa tinh dầu.

Ngôi nhà ướp hương

Bước vào ngôi nhà cao tầng rộng rãi thoáng mát xây theo lối hiện đại, mùi hương phả vào mọi ngóc ngách của khứu giác. Thật khó để phân định, mùi hương đang choán cả không gian kia được chiết xuất từ loại thảo mộc gì, mặc dù quen quá. Lê Quế cười, không bắt được tên là phải, bởi đó là hỗn hợp của nhiều loại tinh dầu. Mùa này mưa nhiều, hôm đó cũng vào một ngày ướt sũng vì mưa, nhưng bước vào nhà như vào một thế giới khác. Cả một không gian như ướp hương tuyệt nhiên không thấy bóng dáng của muỗi, côn trùng. Là tác dụng của tinh dầu, tôi thầm nghĩ.

Lăn lộn, từ trải nghiệm cuộc sống, tôi tích lũy được thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm quý báu – Lê Quế kể về công việc của mình. Các ngành công nghiệp thực phẩm, hương liệu, mỹ phẩm, y tế mấy chục năm nay đã nghiên cứu, đầu tư phát triển các cây tinh dầu hương liệu và từng bước hình thành mạng lưới tiêu thụ và xuất nhập khẩu, tạo các mặt hàng có giá trị cao. Tuy nhiên, trên thực tế chỉ có một số ít loài được phát triển và lấy dầu như cây tràm, bạch đàn chanh, sả Java, quế… đưa vào công nghiệp chế biến tinh dầu xuất khẩu nhưng chưa thật sự mang lại hiệu quả. Một số đơn vị đầu tư trang thiết bị, chú tâm vào kỹ thuật chưng cất, chiết xuất với mong muốn chiếm lĩnh thị phần trong nước và xuất khẩu nhưng thiếu sự liên kết, mạnh ai nấy làm nên đều hoạt động ở mức cầm chừng.

Ngã rẽ bất ngờ

Sinh năm Kỷ Dậu, cầm tinh con gà, tuổi 18 “điên rồ” nông nổi, Quế bỏ học giữa chừng, lang bạt vào nam ra bắc thỏa chí tang bồng. Quãng thời gian dài quăng quật với cuộc sống, có những thời điểm Quế kiếm được rất nhiều tiền. Đó là những năm kinh tế mở cửa, với đầu óc nhanh nhạy, làm ăn xốc vác có phần bạo gan, xưởng in anh tạo dựng ngay tại vùng đồng đất nghèo Đồng Phú này rầm rập hoạt động, mười mấy công nhân phân ca làm suốt ngày đêm. Lấy vợ, làm nhà, tậu xe phân khối lớn, Quế dường như đủ đầy tất cả. Thế rồi, tai họa như từ trời giáng xuống. Không chỉ tiền tài, hạnh phúc gia đình cũng tiêu tan, phút chốc anh bỗng thành trắng tay…

Lê Quế dấn thân vào lĩnh vực tinh dầu bên cạnh cái tinh nhạy bẩm sinh cũng còn là mối cơ duyên. Đó là lúc anh tuyệt vọng, lại bỏ nhà đi làm thuê cho một cơ sở chưng cất tinh dầu thủ công một nơi hẻo lánh, khuất người qua lại. Nhận thấy tiềm năng của Việt Nam vô cùng dồi dào về nguyên liệu trong công nghiệp sản xuất tinh dầu, Quế quyết định đầu tư vào lãnh địa này. Vốn ông ngoại, rồi mẹ anh đều từng hành nghề đông y, cho nên thuở bé anh đã sống cùng cỏ cây thảo dược, nắm bắt được phần nào đặc tính, công năng của nhiều loài thảo dược.

Từ trải nghiệm thực tế công việc, kết hợp với kiến thức cơ bản học từ môn vật lý lớp 7, Lê Quế phác họa ý tưởng, rồi bàn với công nhân cơ khí trực tiếp mày mò gia công, từ lò đốt thủ công mọi người vẫn chưng cất tinh dầu bao đời nay được cải tiến thành dây chuyền chưng cất phù hợp điều kiện và nhu cầu của mình. Bộ chưng cất tinh dầu đốt bằng củi đầu tiên với công suất vài chục cân nguyên liệu thô đó đến nay đã hoàn thành sứ mệnh, nhưng vẫn được anh giữ làm kỷ niệm. Những mẻ chưng cất đầu tiên ấy, Quế hào hứng vì “công trình” của anh đã đáp ứng được nhu cầu tiết kiệm thời gian chưng cất, giảm nhân công và nhiên liệu đốt, nhưng lại tăng lượng tinh dầu thu được… Cứ thế điều chỉnh, từng bước một, cơ sở tinh dầu Lê Quế hoạt động ngày một vững vàng, khẳng định uy tín thương hiệu của mình.

Mở lòng để thu nạp thông tin

Việt Nam với thảm thực vật vô cùng phong phú, 300 loài đã được thu thập, trong đó có 50 loài được trồng đại trà làm nguyên liệu để chiết xuất tinh dầu. Lê Quế càng làm càng say, đến nay cơ sở tinh dầu của anh đã cho ra thị trường 13 loại tinh dầu nguyên chất được người tiêu dùng ưa chuộng như tinh dầu vỏ bưởi, tinh dầu vỏ chanh, tinh dầu tràm, tinh dầu sả chanh… Mỗi sản phẩm là một mầu sắc, một câu chuyện kể độc đáo. Mấy tháng vừa qua, dịch sốt xuất huyết bùng phát ở Hà Nội và một số tỉnh lân cận phía bắc, người dân tìm đến sản phẩm tinh dầu, đặc biệt là tinh dầu sả chanh với tác dụng đuổi muỗi và hạn chế côn trùng. Người dùng truyền tai nhau, tinh dầu Lê Quế khẳng định uy tín và thương hiệu từ chính đời sống.

“Chiết xuất tinh dầu là lĩnh vực khiến nhiều người đam mê theo đuổi nhưng vẫn đang bị thả nổi, chưa được cơ quan chức năng quản lý, chỉ đạo đồng bộ, thậm chí cho đến nay, vẫn chưa có đơn vị nào đứng ra xây dựng được bộ quy chuẩn tiêu chí về tinh dầu”, Lê Quế chia sẻ. Hoàn thiện và ổn định dây chuyền chưng cất, từ đòi hỏi thực tế, Lê Quế mạnh dạn mở rộng hoạt động, tiến hành chuyển giao công nghệ của mình cho những người có nhu cầu. Sản phẩm dây chuyền chưng cất tinh dầu Lê Quế hiện có mặt trên khắp mọi miền đất nước.

Lê Quế luôn tự nhận, mình là người nhanh nhạy với công nghệ. Ngày Việt Nam mới có máy nhắn tin, anh đã có. Rồi điện thoại di động đời đầu, anh cũng một mình sử dụng hai tay hai máy. Anh là người đầu tiên ở vùng này kết nối internet. Bắt tay vào làm tinh dầu, anh mày mò, tự tạo hai website làm nơi giao lưu trao đổi với những người cùng mối quan tâm. Trình bày giản dị, thậm chí còn lỗi, nhưng trang web này đến nay vẫn hoạt động hiệu quả. Những năm gần đây, mạng xã hội Facebook, Zalo hoạt động mạnh mẽ, sản phẩm tinh dầu Lê Quế theo đó cũng được biết đến nhiều hơn.

Chưa có bằng tốt nghiệp phổ thông, nhưng với tinh thần học hỏi không ngừng nghỉ, Lê Quế thu nạp kiến thức từ nhiều nguồn. Người ta tìm đến Lê Quế luôn cảm thấy thú vị vì được anh truyền cho năng lượng sống, tình yêu bình dị mà bền bỉ với cỏ cây hoa lá, sống cuộc sống thân thiện gần gũi, thuận với lẽ tự nhiên.

Thị trường tinh dầu hiện nay đang hỗn loạn, nhiều nhầm lẫn, sai về khái niệm như người ta vẫn gọi là tinh dầu chuối, tinh dầu cam, tinh dầu chanh. Anh bức xúc, với người kinh doanh tinh dầu mà dùng sai thuật ngữ cơ bản. Dầu chuối, chứ làm gì có tinh dầu chuối, bởi bản thân chuối không chứa tinh dầu tại sao lại có tinh dầu chuối. Mỗi khi nhìn thấy, miệt mài nhặt sạn hoài mà vẫn không hết, anh lại chia sẻ, nhắc nhở người viết, như chàng Đông-ki-sốt mải miết đánh nhau với cối xay gió vậy. Khác với nhiều chủ cơ sở sản xuất khác sợ lộ thông tin bị người ta ăn cắp nghề, tranh giành khách hàng và thị trường… quan điểm của Lê Quế là thị trường hết sức rộng lớn, cùng chung tay xây dựng, hợp tác với nhau để hỗ trợ nhau cùng phát triển sẽ mạnh hơn là tự làm một mình. Anh sẵn sàng cởi mở chia sẻ những hiểu biết về công nghệ chiết xuất, về các loại thảo mộc, cũng như trải nghiệm về việc lựa chọn sống xanh, sống hữu cơ… của bản thân mình với bất cứ ai quan tâm, Lê Quế mở nhóm Trò chuyện cùng Lê Quế trên mạng xã hội, nhằm tạo kênh giao tiếp với khách hàng, với cộng đồng. Chia sẻ và biết lắng nghe, Lê Quế giúp người chỉ ra cách khắc phục hạn chế, cũng từ đó thu nhận được cho mình cái hay, cái độc đáo mình chưa làm được, triết lý cho và nhận, thật ra giản dị và tự nhiên là vậy…

TRẦN THỊ VÂN ANH

Nguồn: http://www.nhandan.com.vn/hangthang/item/35119202-nguoi-cat-nghia-mui-huong.html